w e r k
n e o n s
t e k s t
c v
|
|
|
Over
het werk
Het werk van Jack Segbars valt het best te omschrijven
als een vastbijten op algemene beeldende problematiek, met als vehikel
de schilderkunst waarmee deze problemen worden onderzocht.
Niettegenstaande de alsmaar uitwaaierende onderzoeksgebieden en
het uitbreidende spectrum aan onderwerpen en media binnen de kunsten,
wordt hier vastgehouden aan de schilderkunst als platform waarop
de veranderende aspecten van beeldend onderzoek afgetast worden.
Het werk is, in meer of mindere mate, in te delen bij de Radicale
of Fundamentele schilderkunst.
Kenkmerkend aan de werkwijze is dat het schilderij als object wordt
gezien waarbij verf wordt gebruikt op een veelal procesmatige en
methodische manier. Het oppervlakte van het schilderij, het uiteindelijke
zichtbare resultaat, is de consequentie van de formeel uitgevoerde
handelingen of beslissingen. De volgorde van stappen is meestal
navolgbaar, te traceren en transparant. Deze transparantie vormt
een onderdeel van de artistieke boodschap: de kunstenaar is niet
de vertolker van ‘hogere en verborgen inzichten’ (er
wordt geen mysterie, hogere waarheid gesuggereerd die uitsluitend
aan de kunstenaar is geopenbaard, de kunstenaar is niet de sjamaan).
Er wordt vastgehouden aan het handmatige, ambachtelijke aspect
van de schilderkunst. De uiteenzetting van de kunstenaar (en de
kijker) met het doek wordt gehandhaafd. Deze methode levert veelal
verleidelijke en tactiele beelden op ondanks hun conceptuele oorsprong.
Deze esthetiek, die opgeroepen wordt door de nauwgezette, ambachtelijke
techniek, lijkt in contrast te staan met de rigoureuze methodiek
die geleid hebben tot deze beelden.
Een ander kenmerk wordt gevormd door de naar binnen gerichte uiteenzetting
met de schilderkunst zelf. Het schilderij (en de formele bouwstenen
ervan in ruime zin zoals het materiaal, de muur en tentoonstellingscontext)
wordt geaccepteerd als element op het podium waarop de schilderkunst
met haar traditie wordt neergezet. In die zin is het een stap voorbij
de ‘Minimal Art’, de uitkomsten uit dat onderzoek (de
gereduceerde formaliteit) vormen het startpunt voor een verdere
verkenning; als het schijnen met een zaklantaarn in het reeds verkende
en bekende, waarbij de formele werking van de zaklamp en het verkende
bekend zijn.
Deze methode van schilderen bouwt hierop voort; aspecten als traditie,
tijdsverloop, geschiedenis en het innovatieve karakter van de kunst
worden de nieuwe onderwerpen waarmee wordt gewerkt.
This method of painting painting builds on this, and introduces
aspects like tradition, the passing of time, history and the innovative
character of art.
|
|
In de zoektocht naar een objectieve waarheid (de romantische queeste
van de kunstenaar) is de schilder zelf, als schepper met zijn subjectiviteit,
als vervuilend element in deze zoektocht komen staan. In de traditie
van de abstracte en fundamentele schilderkunst is de problematiek
van de objectivering altijd een kerngegeven geweest. De mens vertekent,
door zijn natuur, het uitzicht op een objectieve waarheid in perceptie
en in weergave. De keuzes en doelgerichtheid van de kunstenaar als
‘weergevende zingever’ zijn dus verdacht geworden.
|
|
|
Laatste werken
De laatste werken van Jack Segbars worden gekenmerkt door een zelfgenererend
mechanisme, waarbij het toeval de vorm van willekeur heeft.
De motieven, kleurstelling en thema’s voor nieuwe werken komen
voort uit eerdere werken. Bijvoorbeeld:
- de kleuren die overblijven van een eerder werk (of werken) worden
samengevoegd en vormen de basiskleur voor een volgend schilderij,
- een motief uit een schilderij wordt geïsoleerd en uitvergroot,
verkleind, of op enigerlei andere wijze aangepast,
- een schilderij wordt in een andere schaal vergroot/verkleind,
waarbij vaak een afwijking wordt ingebouwd in kleurstelling of in
maat.
Om een strakke begrenzing te krijgen gebruikt Segbars
de techniek van het afplakken met tape. Hierdoor zijn tijdens het
maken stukken van het schilderij niet te zien. Deze delen worden
‘blind’ afgemaakt zonder de gehele compositie te kunnen
overzien. Deze blindheid/willekeur komt ook terug ook in de keuze
van kleuren: soms wordt een palet gekozen aan de hand van hetgeen
beschikbaar is in het atelier of door resten verf van andere werken
samen te voegen.
De willekeur wordt eveneens door middel van de ‘druiptechniek’
onderzocht, waarbij de verf ,veelal gecontroleerd, door middel van
‘druipen’ de vorm kiest zoals de zwaartekracht het dicteert.
De kruisverwijzingen in thema’s en kleur komen ook terug in
de titels.
Op deze manier wordt een evolutie met een eigen startpunt gesimuleerd,
dit startpunt is bijna willekeurig en toevallig gekozen. Er ontstaat
een zelfgenererend oeuvre dat geen inmenging van buitenaf meer nodig
heeft, zichzelf ‘blind’ vormt en geen andere bestaansreden
heeft dan dat het bestaat. Doordat het uitsluitend aan zichzelf
refereert worden de dwangmatige wens tot innovatie binnen de kunsten
en het originaliteitsdogma geïsoleerd en bevraagd.
Al de door Segbars gebruikte technieken hebben gemeen dat ze een
toevalligheid simuleren maar toch de subjectiviteit van de maker
intact laten en impliciet tonen. Wat overblijft is een ambivalente
houding ten aanzien van de bereikbaarheid van de objectivering:
de ‘ik’ stelt de parameters waarbinnen het toeval zijn
‘ding’ kan doen.
De maker maker houdt toch de eindverantwoording en niet een abstract
systeem buiten hem.
Het absolute toeval noch de controle hierover bestaan niet en daarom
moet de maker het met zijn eigen gebrekkige besluiten en drijfveren
zien te doen binnen de zoektocht naar de ‘objectieve’
waarheid.
De romantische belofte zal dus nooit worden ingelost.
|
|
|
|